Tư duy thiết kế là một quá trình tư duy sáng tạo và hệ thống hóa để giải quyết vấn đề và tạo ra các giải pháp độc đáo. Nó không chỉ liên quan đến việc tạo ra sản phẩm vật lý, mà còn bao gồm cả thiết kế các trải nghiệm, quy trình và dịch vụ.

Tư duy thiết kế đặt lợi ích của con người vào trung tâm của quá trình thiết kế và đảm bảo rằng các giải pháp được tạo ra thực sự phục vụ và tạo ra giá trị cho người dùng.

Tư duy thiết kế là một phương pháp sáng tạo và linh hoạt để giải quyết các vấn đề và tạo ra những giải pháp mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ thiết kế sản phẩm và dịch vụ cho đến thiết kế trải nghiệm người dùng và chiến lược tổ chức. Nó khuyến khích sự khám phá, thử nghiệm và linh hoạt để đáp ứng tốt nhất với những thách thức và nhu cầu của thời đại.

Tại sao nên sử dụng Tư duy thiết kế trong công việc và cuộc sống?  

1. Giải quyết vấn đề theo nhu cầu con người: Quy trình tư duy thiết kế giúp bạn tìm ra những giải pháp sáng tạo cho những vấn đề phức tạp bằng cách hiểu và đáp ứng nhu cầu thực tế của người dùng.  

2. Thúc đẩy cộng tác và làm việc nhóm: Quy trình tư duy thiết kế yêu cầu sự cộng tác và giao tiếp giữa các thành viên trong đội để đạt được kết quả tốt nhất.

3. Khơi dậy sự sáng tạo: Quy trình tư duy thiết kế khuyến khích bạn tìm kiếm những giải pháp độc đáo cho những vấn đề cụ thể và phức tạp, nâng cao sự sáng tạo trong đội của bạn.

4. Thúc đẩy sự cải tiến: Quy trình tư duy thiết kế cho phép bạn liên tục cải tiến sản phẩm của mình để phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng.

Nguồn gốc của Tư duy thiết kế

Một trong những người đầu tiên viết về Design thinking là John E. Arnold, một giáo sư kỹ thuật cơ khí tại Đại học Stanford. Arnold đã viết về bốn giai đoạn chính của Design thinking trong cuốn sách "Creative Engineering" năm 1959. Công trình của ông sau đó được ứng dụng vào giảng dạy tại Viện Thiết kế Hasso-Plattner thuộc Đại học Stanford (còn được biết đến với tên d.school), một viện thiết kế tiên phong về áp dụng Design thinking.

Sau đó Herbert Simon - một nhà khoa học đạt giải Nobel cao quý, đã trình bày một trong những phiên bản đầu tiên của quá trình Design thinking trong cuốn sách "The Sciences of the Artificial" năm 1969. Mặc dù có nhiều biến thể khác nhau của Design thinking nhưng cuốn sách "The Sciences of the Artificial" vẫn thường được ghi nhận là một nguồn tài liệu cơ sở về Design thinking.

Tư duy thiết kế là gì?

Tư duy thiết kế là một quá trình phi tuyến tính, không cần tuần tự, bao gồm 5 giai đoạn. Tư duy thiết kế là một cách nhìn nhận và giải quyết các vấn đề một cách sáng tạo và linh hoạt. Bạn có thể hình dung tư duy thiết kế như một chuyến phiêu lưu gồm 5 bước.

• Thấu cảm: Bạn sẽ đi khám phá thế giới của người dùng để hiểu được họ cần gì, muốn gì và gặp rắc rối gì khi sử dụng sản phẩm hay dịch vụ của bạn. Bạn có thể làm điều này bằng cách nói chuyện, quan sát hay hỏi ý kiến của họ.

• Xác định vấn đề: Bạn sẽ dùng những thông tin bạn thu thập được từ bước đồng cảm để xác định rõ vấn đề mà bạn muốn giải quyết cho người dùng. Bạn sẽ đặt ra một câu hỏi thách thức để khơi gợi ý tưởng cho bước tiếp theo. Ví dụ: Làm thế nào để giúp người dùng tìm kiếm thông tin nhanh chóng và chính xác trên Bing?

• Sáng tạo giải pháp: Bạn sẽ cùng với đội ngũ của bạn nghĩ ra nhiều ý tưởng có thể giải quyết vấn đề đã xác định. Bạn không cần phải lo lắng về tính khả thi hay chi phí của các ý tưởng, mà chỉ cần tập trung vào sự sáng tạo và đa dạng. Sau đó bạn sẽ chọn ra những ý tưởng hay nhất để thực hiện bước tiếp theo.  

• Xây dựng bản thử nghiệm: Bạn sẽ làm cho những ý tưởng của bạn trở nên có hình dạng và có thể kiểm tra được với người dùng. Bạn có thể vẽ ra các bản phác thảo, làm các mô hình giấy, hay viết code để tạo ra các sản phẩm dùng thử (prototype). Mục tiêu của bước này là để kiểm tra xem các ý tưởng của bạn có hoạt động được không và có thể cải thiện được gì không.  

• Kiểm tra: Bạn sẽ mang các sản phẩm dùng thử của bạn đến cho người dùng để họ trải nghiệm và đánh giá. Bạn sẽ thu thập phản hồi từ người dùng về những điểm mạnh, điểm yếu, ưu nhược điểm của các sản phẩm dùng thử. Từ đó bạn có thể biết được ý tưởng nào là hiệu quả nhất và cần phải chỉnh sửa gì để hoàn thiện hơn.

Tư duy thiết kế là một quá trình lặp đi lặp lại cho đến khi bạn tìm ra được giải pháp tốt nhất cho vấn đề đã đặt ra.

Bắt đầu áp dụng Tư duy thiết kế

Nếu bạn muốn bắt đầu áp dụng Tư duy thiết kế cho team của mình nhưng bạn không rõ phải bắt đầu như thế nào, dưới đây là một số gợi ý để giúp bạn.  

- Bắt đầu với phạm vi nhỏ: Giống như cách bạn thử nghiệm sản phẩm của mình với một nhóm nhỏ người dùng, bạn cũng nên thử nghiệm quá trình tư duy thiết kế với một nhóm nhỏ trong đội để xem cách họ phản ứng. Giao cho team này một số dự án nhỏ để làm việc, để bạn có thể đánh giá hiệu quả của quá trình này. Nếu thành công, bạn có thể mở rộng quá trình này cho các nhóm khác.

- Kết hợp thành viên từ các bộ phận khác nhau: Quá trình tư duy thiết kế hoạt động tốt nhất khi các thành viên trong đội có thể cộng tác và giao tiếp với nhau. Xác định những bên liên quan chính của dự án thiết kế và đảm bảo rằng họ được tham gia vào nhóm thử nghiệm.

- Sử dụng phần mềm quản lý dự án & cộng tác để tổ chức công việc: Lưu giữ các tài liệu quan trọng của dự án thiết kế như nghiên cứu người dùng, bản vẽ và ý tưởng trong một công cụ cộng tác như Asana. Như vậy, các thành viên trong đội sẽ có một nguồn thông tin tin cậy và chính xác cho bất kỳ điều gì liên quan đến dự án mà họ đang làm việc.

Thúc đẩy tư duy thiết kế & văn hóa cộng tác với Asana  

Quá trình tư duy thiết kế hoạt động tốt nhất khi đội của bạn làm việc cộng tác. Bạn sẽ không muốn một điều đơn giản như sự hiểu lầm làm cản trở dự án của bạn. Thay vào đó, hãy tổng hợp tất cả thông tin mà đội của bạn cần về một dự án thiết kế tại một nơi với Asana.

‍